Changbin
| cangbin
(長濱鄉) | |
 | |
| na tjaivavaw a sihu a kinapangaljan a paljavak | taidu king |
| sicuayanga a ngadan | tjazuwan(加走灣) |
| sepaljavak | unem a mula, tapuluq sa ita a talingan |
| sihu
-guciu -remasudj a kilalaing takakudan a pacaqan -qinati a hulic a sihu |
-潘淑芳(pacun ta guciu na cangbin) -nasecangbin a gukusiu -daihiyukay na cangbin |
| pulingetjan nua kadjunangan | 155.1868km² |
| kinamamamawan tua vavavan nua gadu | tjelu taiday sa unem puluq sa ita a maru vavavan tadjekuacan (361m) |
| caucau
-pipenuljatan na caucau-papu ngadan tjai sangasangas -paljingan |
-unem a kuzulj sa alu a taiday sa alu puluq sa unem a caucau(6,886)(2021 a cavilj kata tjelu a qiljas) -masansivalj -drusa a kuzulj sa alu a taiday sa siva puluq sa lima paljingan (2,895) |
| sasupuan na yubinkiuku/yuzeng | 962 |
| pukeljang a venecikan na takakudan a umaq a sihu | 10014080 |
| tjuljivar ta guan | cenkung, vungbin, yili, vuli |
cangbin gu (’inamizukuan: kakacawan；pinairangan：Tiông-pin-hiong) avan pinaljavakan nua taitu king a gu. imaza i pasakacedas a viri tua taidu king, a i viri nakidjekec tua vungbin, a i ljaving tua taipingyan, a i pasakaledep mavan anga a i yilicen kata vuli gu, a i navalj nakicaing tua i cenkung cen. avan nu kinasizuan na cangbin kakudanan.
aicu a gu nakitangez tua gadu nakicevung ta ljavek, a kadjunangan avan za calisilisian, tjaljaladruqan ta maka ljaviljaving ta ljavek, a kalevelevan semezan tu kemaledeledep.
aza sikataqaljan tjaljatjuruvuan a amizuku. izua a mavekelj a sebunun, kebalan zuku, pairang, makataw(馬卡道) zuku kata taivuan(大武壠) zuku a madrusa a pinpu zuku. temalem kata kiciqavan a sinan pazangal a racev izua.
’inamizukuan a sipareqaqivuan.[1]
cinalivatan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]a cangpin gu kasicuayan a ngadan pinaka “kakacawan”. izua a masanmusalj a kakaian, a sangasan: kemasi ’inamizukuan a “Pikakasawan” a kai, ljaljizavan a imi. aicu a ngadan a pacugan ka tjayvilivililanga a cinting a djiday, izua tjatjuruvuan a caucau (silaya zuku kata kebalan zuku) patjavat a semamaza, au malivu kata amizuku. avan nu silingdjelj ta ljaljizavan. ljaljengljengan ta caucau. a masanmusalj kianasi ta pinpu zuku a kai, a imaza a kadjunangan avan ca sinanqaqaljupan a nkadjunangan a amizuku, lja liaw a sinpakelay a sacemel, avan nu sikaliaw a qacimecim. au sipungadan ta pinairangan a qacimecim a kai, “tjazu” a siqaqivuan. ka cinting kuangshu(光緒) a djiday, matjuruvuruvuanga a pairang semamaza.[2]
ka ripun a djiday, pinaljavakan a sipavecik tua pitaiduting a pacapilj. a lemingdjelj ta “tjazuwan zuang”, ka 1937 a caviljan, aza ripun sihu uri paperazek tua “huangminhua (皇民化運動)”(kisaseljang ta ripun)[3], sa pavalitan a papungadan ta “cangbin”, sa lemingdjelj ta “cangbin zuang”(長濱庄), izua a 28 km a ljaviljaving ta ljavek, sipavecik a pitaiduting sinkangdjin(新港郡) a pacapilj. au azua a pinaljavakan izua cangbin(長濱), ninpu(寧埔), censan(城山), zungbin(中濱), santjianwu(三間屋), cenbin(真柄), zangyuan(樟原) aicu pitju a qinaljan. kapuamin ta maqaqeci, pavalitan ta cangbin gu a patje lja tucu.
izuanan a kai a masanitalj aicu “kakacawan”, aza sangasangasan a patjavat a caucau a semamaza, avan nu makataw zuku a kemasi akaw, lja singelit ta i akaw (aza kinasizuan a kadjunangan niamadju izua i cesan(赤山), wancin(萬金) kata wukusuy(五溝水) a pasakacedas, a i navaljanga tua i vecekadan a gadu i taiwan aza i miqisi izua a pinaka “tjazu gadu”(加走山) , izua a qinaljan a “tjazu a qinaljan”, sa azua i tjalauz ta “kakacawan” a gadugadu i pasaviri papungadanan tua “tjazu gadu” masa drukudrukung a ljavek papungadanan tua “tjazuwan”, manasika avan nu papungadanan ta “tjazuwan” (kakacawan), aza tjalja sangasangasan a semamaza qemuma avan za makataw zuku ka 1859 a caviljan, aicu a tjazuwan a siayaya tja izua paqulidan.
paljavak tua kadjunangan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]pakata kinapangaljan a paljavak naicu a gu, izua unem a qinaljan, zangyuan (kinebalanan: kladut), santjian, zungyung (namakataw zuku a qinaljan), cangbin a qinaljan (mapinapedrusa tua cangbin kata cangkuang, au azua i cankuang a amizuku nu qivu “Ciwkangan” aya, izua tauta sicuayan a ngadan “seken”, au aza sinan a kanuki a qacilay na sicuayan a kakudan a kinaizuanan pakata cangbin bunka imaza tauta), zuhu a qinaljan(piniliqe tu pasanavalj a zuhu, zuhu kata yungvu aicu tjelu qinaljan), ninpu (amizuku nu qivu “Kinaloka”, djereljay a kadjunangan a imi). au a cangbin gukusiu imaza i cangbin mula.
| sazazatj | guciu |
| sangasangasan, sikamasanmusalj kata sikamasantjelulj | 陳光福 |
| sikamasan simatjelj kata sikamasan limalj | 陳仙勳 |
| sikamasan nemelj | 陳光福 |
| sikamasan pitjulj kata sikamasan valulj | 黃連發 |
| sikamasan sivalj kata sikamasan simuluq | 林元流 |
| sikamasan simuluq saka ita | 江世崇 |
| sikamasan simuluq saka drusa kata sikamasan simuluq saka tjelu | 潘榮宗 |
| sikamasan simuluq saka sepatj | 陳進吉
(pinupuaming ta sengsengan) |
| sikamasan simuluq saka sepatj | 田璋(mumalj a sinkiu) |
| sikamasan simuluq saka lima kata sikamasan simuluq saka unem | 陳德成 |
| sikamasan simuluq saka pitju kata sikamasan simuluq saka alu | 潘淑芳(tucu) |
| cavilj | caucau | +:metjeruvu
-:mavekelj(%) |
| 1981 | ita kudrav sa lima kuzulj sa itaiday sa tjelu puluq sa sepatj a caucau (15,134 a caucau) | — |
| 1986 | ita kudrav sa sepatj kuzulj sa pitju a caucau (14,007 a caucau) | −7.4% |
| 1991 | ita kudrav sa drusa kuzulj sa tjelu taiday sa unem puluq sa alu a caucau (12,368 a caucau) | −11.7% |
| 1996 | ita kudrav sa ita kuzulj sa pitju taiday sa drusa puluq sa unem a caucau (11,726 a caucau) | −5.2% |
| 2001 | ita kudrav sa drusa taiday sa dursa puluq sa alu a caucau (10,228 a caucau) | −12.8% |
| 2006 | alu kuzulj sa siva taiday sa alu puluq sa pitju a caucau (8,987 a caucau) | −12.1% |
| 2011 | alu kuzulj sa tjelu puluq sa ita a caucau (8,031 a caucau) | −10.6% |
| 2016 | pitju kuzulj sa tjelu taiday sa siva puluq sa siva a caucau (7,399 a caucau) | −7.9% |
nasidjaravacan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
|
masansimuluq sa ita a djalanan i taiwan
pasakalingu patje valangaw makeljaviljaving ta ljavek a kunglu |
|
masansika tjelumuluq a djalanan i taiwan
yucan(玉長) kunglu |
| gaku na kutjung |
| gaku na kutjung a cangbin |
| gaku na kukumin |
| gaku na kukumin a cangbin |
| gaku na kukumin a zuhu(竹湖) |
| gaku na kukumin a zangyan(樟原) |
| gaku na kukumin a santjian(三間) |
| gaku na kukumin a ninpu(寧埔) |
| gaku na kukumin a zungyung(忠勇) (rinevuranga) |
| puvadanqan |
| puvadanqan i cangbin |
kivangvangan
[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]八仙洞 basian qitjungan pakata ljaviljaving puqaciljayven
長濱平原 cangpin kazatjan
玉髓沙灘 yusuy vudavudasan
樟原休閒區 zangyuan a kivanvangan
金剛大道（忠勇自行車道）djinkang djalanan (zungyung a zidingsia djalanan)
| 水稻 | paday |
| 玉米 | vuday |
| 鬼頭刀 | |
| 桶柑 | tjanes |
| 火龍果 | qudjidji italadj a vinagalj |
| 花生 | paketjaw |
| 飛魚 | minlayap a ciqaw |
| 洛神花 | yulizu |
- ↑ 55公所 原民「地方通行語」公告了 （頁面存檔備份，存於網際網路檔案館）,自由時報 2017-10-12.
- ↑ 〈長濱介紹－歷史沿革〉. 臺東縣長濱鄉全球資訊網. [2019-08-27]. （原始內容存檔於2017-11-02） （中文（台灣））.
- ↑ 〈長濱介紹－歷史沿革〉. 臺東縣長濱鄉全球資訊網. [2019-08-27]. （原始內容存檔於2017-11-02） （中文（台灣））.