Wanrong
| wanrung | |
 | |
| na tjaivavaw a sihu a kinapangaljan a paljavak | kalingu king |
| sicuayanga a ngadan | wanli(萬里), malibasi(馬里巴西) |
| sepaljavak | unem a mula, lima puluq sa unem a talingan |
| sihu
-guciu -remasudj a kilalaing takakudan a pacaqan -qinati a hulic a sihu |
-古明光 (pacun ta guciu na wanrung) -nasewanrung a gukusiu -daihiyukay na wanrung |
| pulingetjan nua kadjunangan | 618.4910km² |
| kinamamamawan tua vavavan nua gadu | ita kuzulj sa sepatj taiday sa siva puluq sa drusa a maru vavavan tadjekuacan (1,492m) |
| caucau
-pipenuljatan na caucau-papu ngadan tjai sangasangas -paljingan |
-unem kuzulj sa itaiday sa siva puluq sa unem a caucau(6,196)(2021 a cavilj tjelu a qiljas) -masansimuluq saka ita (11) -drusa kuzulj sa itaiday sa drusa puluq sa sepatj a paljingan (2,124) |
| sasupuan na yubinkiuku/yuzeng | 979 |
| pukeljang a venecikan na takakudan a umaq a sihu | 10015120 |
| tjuljivar ta guan | siulin, zuvung, vunglin, kuangvu, lisuy, zusi, renai, sinyi |
wanrung guan (tinairukuan: malibasi) avan nu kalingu king tjelu na kacalisian a guan. (izuanan siulin kata zusi guan tauta), au imazaa i pasakaledp a kalingu king, i viri nakidjekec tua siulin, a i kacedas nakidjekec tua vunglin, kuangvu kata lisuy, a i kacedas a viri nakidjekec tua zuvung, au pasamaza ledepan kicencen ta nantu king renai guan kata sinyi guan, a i tjainavalj mavan a zusi. izua tu 618 km² a pulingetjan nua kadjunangan. a kadjunangan nua i kalingu king qevas 13%, aicu imaza tasika tjelu a pasemelaw tua sengsengen i taiwan, a qacavan masansimuluq.
wanrung guan imaza i pavavaw i vecekadan ta gadugaduan tua taiwan, avan nusekuya sana kauvu a kinakadjunangan. au pakata kinamamamavan tua vavavan nua gadu izua unem taiday maru vavavan tadjekuacan. izua wanli pana, mataian pana kata kuangvu pana seqaljudj pasamaza. saka maretimalji a kalevelevan pakata vavavan. aza sikataqaljan tjalja liavan turuku zuku. au izuanan bunun zuku kata taiya zuku. a katalemmang avan aza pakata nugiu. lja aza kadjunangan i wanrung guan avan za tjaljaliavan a gadugaduan, saka aza mareka caucau sedjelja i lizulizuk ljaqedi ta vunglin cen. a racev pakata riuku aravac. izua lintiensan a kivanvangan, aza lisuy ungesing kemaljaliavan a kadjunangan kata hungye a ungesing imaza, ljakua tucu ika namirazek penuljat anan. a kai tinairukuan kata binunungan.
rikishi[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
aza wanrung guan ka ripun djiday avan nu a kacalisian a kadjunangan nua kalingukangting(花蓮港廳) vunglindjin(鳳林郡) hasisiw a kanri. aza ripun kisac na imazamaza kinsic. lemindjelj ta gimeng, djemadjas ta pakata qinaljan a sincen, kicaquan, sikic, aicu a sengesengan. ka 1945 a cavilj, kapuaming a maqaqeci, linindjelj ta gukusiu i ayaw ta “wanli disiaba”, avan nu kadjunangan a “vungling kamakama a cyawli(橋里) gimeng”. au pitjaysangas ka inianan lemindjelj ata icu a disiaba, imaza qivu “maribashi”, wanli tjakudrang aya, saka sipungadan “wanli guan”. ljakua mamaw kata wanli guan i taipaq guan. ka 1958 a cavilj unem a qiljas, pavalitan ta “wanrung guan”, aza gukusiu patjavat sema i “wanrung mula” (morisaka aya ka ripun a djiday) patjeljatucu. aza vecik pakata “maribashi” izua pacugan a “wanrung disiaba”, izuanan sema “gukuciu” kivadaq kata paljilji a imi.
ka 1929 a cavilj unem qiljas, ti luyezungsiung(鹿野忠雄) zinurung sa djumaki aicu pilin na sicuayan a kakudan a kinaizuanan, ka 1930 a cavilj pakeljang timadju. avan nu sikeljang aicu a yu a qaciljay sinan pazangal na i taiwan, tauta tjaljaqacavan a seman yu a qaciljay na sicuayan a kakudan a kinaizuanan, aicu namakakaizuazua ika liaw i taiwan, pasakacedas asiya kata pasakaceda a navalj asiya a kadjunangan, saka aza kiningkiu qivu ta taiwan masan i vecekadan pakata seman yu a qaciljay a kuka i pasanavalj a ljavek.
guciu[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| sazazatj | guciu |
| sangasangasan | 賴文財 |
| sikamasanmusalj kata sikamasan tjelulj | 黃國政 |
| sikamasan simatjelj | 林清水 |
| sikamasan limalj kata sikamasan nemelj | 林忠成 |
| sikamasan pitjulj kata sikamasan valulj | 許玉盛 |
| sikamasan sivalj kata sikamasan simuluq | 何信軍 |
| sikamasan simuluq saka ita kata sikamasan simuluq saka drusa | 陳添福 |
| sikamasan simuluq saka tjelu | 周榮貴 |
| sikamasan simuluq saka sepatj kata sikamasan simuluq saka lima | 陳長明 |
| sikamasan simuluq saka unem | 蘇連進 |
| sikamasan simuluq saka pitju | 徐金生pinupuaming ta sengsengan |
| sikamasan simuluq saka pitju | 許玉盛(sevalit ti 徐金生) |
| sikamasan simuluq saka pitju | 李繼生(sevalit ti 許玉盛) |
| sikamasan simuluq saka pitju | 張秋美mumalj a sinkiu au pinupuaming ta sengsengan |
| sikamasan simuluq saka pitju | 林新銀(sevalit ti 張秋美) |
| sikamasan simuluq saka alu | 古明光 |
paljavak tua kadjunangan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
izua tapuluq a qinaljan imaza, Ihownang（紅葉部落）, murisaka（摩里莎卡部落）, maribasi（馬里巴西部落）, matanki（馬太鞍部落）, donkuan（東光部落）, kunuan（固努安部落）, damayan（大馬遠部落）, thgahan（大加汗部落）, ciyakang（支亞干部落）kata gbayang（新白楊部落）.
wanrung guan kemasi viri patje navalj izua silin(西林), djaincin(見晴),wanrung(萬榮), minli(明利), mayuan(馬遠) kata hungye(紅葉) aicu unem a mula. aza qinaljan patjelja tucu avan ka ripun a djiday kipuvarung ta namaitucu a sengesengan avan nu sika maalang. neka caucau imaza, au aza caucau tjatjuruvu a namatevelj ljaqedi ta vunglin cen kata patekuteku ta gadu a ljaviljaving a kadjunangan nua pasakaledep a lisuy. aza kazatjan a kadjunangan tjalja lusepitj, pakata nasidjaravacan a mareka mula imaza, maqati cemalivat pasa vunglin cen kata ljaqedi a qinaljan i lisuy guan.
silin：ljaqedi ta vunglin cen linrung(林榮) li.
djaincin： ljaqedi ta vunglin cen nanpin(南平) li.
minli： ljaqedi ta vunglin cen cancyaw(長橋) li, izua qinaljan i vavaw(tagahan), qinaljan i taku(minli mula), qinaljan i vecekadan(mataian).
mayuan：ljaqedi ta lisuy guan vumin(富民) mula(vuyuan a kadjunangan), izua mayuan(馬遠mahowan) kata dungkuang(東光) aicu drusa qinaljan, nasebunun zuku.
hungye：ljaqedi ta lisuy guan risiang(瑞祥) mula.
wanrung：ljaqedi ta vunglin cen senrung(森榮) li, cangcyaw li kata wanrung guan minli(明利) mula, avan nu wanrung guan a sincen a vecekadan a kadjunangan.
caucau[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| cavilj | caucau | +:metjeruvu
-:mavekelj (%) | ||
| 1981 | alu a kuzulj a caucau (8,000 a caucau) | — | ||
| 1986 | pitju a kuzulj sa alu taiday a pitju puluq sa drusa a caucau (7,872 a caucau) | −1.6% | ||
| 1991 | pitju a kuzulj sa pitju taiday sa alu puluq sa alu a caucau (7,788 a caucau) | −1.1% | ||
| 1996 | alu kuzulj sa sepatj a caucau (8,004 a caucau) | +2.8% | ||
| 2001 | pitju kuzulj sa unem taiday sa tjelu puluq sa lima a caucau (7,635 a caucau) | −4.6% | ||
| 2006 | pitju kuzulj sa drusaiday sa puluq sa unem a caucau (7,216 a caucau) | −5.5% | ||
| 2011 | unem kuzulj sa pitju taiday sa lima puluq sa unem a caucau (6,756 a caucau) | −6.4% | ||
| 2016 | unem kuzulj sa sepatj taiday sa sepatj puluq a caucau (6,440 a caucau) | −4.7% | ||
nasidjaravacan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| kisiya a djalan |
| taiwan kisiya kanriki |
| disiaba i wanrung (aicu disiaba imaza i vunglin cen, ljakua avan nu pazangal a paljing nua wanrung) |
| basu |
| basu a kalingu |
| kunglu |
 masansivalj a djalanan i taiwan
wanlisi(萬里溪) tjakudrang→vunglin cen cangcyaw(長橋) li(disiaba i wanrung)→mataiansi(馬太鞍溪) tjakudrang(i vunlung cen a kadjunangan) |
 masan 16 a djalanan i taiwan
|
| vinaciqan ta djalan |
 kalingu puluq sa unem a vinaciqan
|
 kalingu sepatj puluq sa lima a vinaciqan
|
 kalingu lima puluq a vinaciqan
|
 kalingu unem puluq a vinaciqan
|
 kalingu unem puluq sa drusa a vinaciqan
|
sinupuan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| gaku na kukumin |
| gaku na kukumin a wanrung(萬隆) |
| gaku na kukumin a djiancin(見晴) |
| gaku na kukumin a hungye(紅葉) |
| gaku na kukumin a silin(西林) |
| gaku na kukumin a minli(明利) |
| gaku na kukumin a mayuan(馬遠) |
kivangvangan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| 富源森林遊樂區 | vuyuan kuka pukasikasivan a kivanvangan |
| 七彩湖 | cycay djanaw |
| 紅葉溫泉 | hungye a ungesing |
| 瑞穗溫泉 | lisuy a ungesing |
| 萬榮鄉原住民文化園區 | wanrung kacalisian bunka a kadjunangan |
| 林田山林場 | lintiensan a kivanvangan |
| 二子山溫泉 | ezesan a ungesing |
| 六順山 | liusun gadu |
| 樂嘉溫泉 | letja a ungesing |
racev[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
| 文旦 | buntan |
| 檳榔 | saviki |
| 苦茶 | qadiadilj a utja |
| 咖啡 | kafi |
| 柑橘 | tjanes |
| 檸檬 | ningbung |
| 山胡椒 | ljivanger |
| 箭竹筍 | cuvuq |