跳至內容

Wanrong

kemasi Wikipedia
wanrung
wanrung imaza(qudjidji a pinakeljang)
na tjaivavaw a sihu a kinapangaljan a paljavak kalingu king
sicuayanga a ngadan wanli(萬里), malibasi(馬里巴西)
sepaljavak unem a mula, lima puluq sa unem a talingan
sihu

-guciu

-remasudj a kilalaing takakudan a pacaqan

-qinati a hulic a sihu

-古明光

(pacun ta guciu na wanrung)

-nasewanrung a gukusiu

-daihiyukay na wanrung

pulingetjan nua kadjunangan 618.4910km²
kinamamamawan tua vavavan nua gadu ita kuzulj sa sepatj taiday sa siva puluq sa drusa a maru vavavan tadjekuacan (1,492m)
caucau

-pipenuljatan na caucau-papu ngadan tjai sangasangas

-paljingan

-unem kuzulj sa itaiday sa siva puluq sa unem a caucau(6,196)(2021 a cavilj tjelu a qiljas)

-masansimuluq saka ita (11)

-drusa kuzulj sa itaiday sa drusa puluq sa sepatj a paljingan

(2,124)

sasupuan na yubinkiuku/yuzeng 979
pukeljang a venecikan na takakudan a umaq a sihu 10015120
tjuljivar ta guan siulin, zuvung, vunglin, kuangvu, lisuy, zusi, renai, sinyi

wanrung(萬榮) guan (tinairukuan: malibasi) avan nu kalingu king tjelu na kacalisian a guan. (izuanan siulin kata zusi guan tauta), au imazaa i pasakaledp a kalingu king, i viri nakidjekec tua siulin, a i kacedas nakidjekec tua vunglin, kuangvu kata lisuy, a i kacedas a viri nakidjekec tua zuvung, au pasamaza ledepan kicencen ta nantu king renai guan kata sinyi guan, a i tjainavalj mavan a zusi. izua tu 618 km² a pulingetjan nua kadjunangan. a kadjunangan nua i kalingu king qevas 13%, aicu imaza tasika tjelu a pasemelaw tua sengsengen i taiwan, a qacavan masansimuluq.

wanrung guan imaza i pavavaw i vecekadan ta gadugaduan tua taiwan, avan nusekuya sana kauvu a kinakadjunangan. au pakata kinamamamavan tua vavavan nua gadu izua unem taiday maru vavavan tadjekuacan. izua wanli pana, mataian pana kata kuangvu pana seqaljudj pasamaza. saka maretimalji a kalevelevan pakata vavavan. aza sikataqaljan tjalja liavan turuku zuku. au izuanan bunun zuku kata taiya zuku. a katalemmang avan aza pakata nugiu. lja aza kadjunangan i wanrung guan avan za tjaljaliavan a gadugaduan, saka aza mareka caucau sedjelja i lizulizuk ljaqedi ta vunglin cen. a racev pakata riuku aravac. izua lintiensan a kivanvangan, aza lisuy ungesing kemaljaliavan a kadjunangan kata hungye a ungesing imaza, ljakua tucu ika  namirazek penuljat anan. a kai tinairukuan kata binunungan.

aza wanrung guan ka ripun djiday avan nu a kacalisian a kadjunangan nua kalingukangting(花蓮港廳) vunglindjin(鳳林郡) hasisiw a kanri. aza ripun kisac na imazamaza kinsic. lemindjelj ta gimeng, djemadjas ta pakata qinaljan a sincen, kicaquan, sikic, aicu a sengesengan. ka 1945 a cavilj, kapuaming a maqaqeci, linindjelj ta gukusiu i ayaw ta “wanli disiaba”, avan nu kadjunangan a “vungling kamakama a cyawli(橋里) gimeng”. au pitjaysangas ka inianan lemindjelj ata icu a disiaba, imaza qivu “maribashi”, wanli tjakudrang aya, saka sipungadan “wanli guan”. ljakua mamaw kata wanli guan i taipaq guan. ka 1958 a cavilj unem a qiljas, pavalitan ta “wanrung guan”, aza gukusiu patjavat sema i “wanrung mula” (morisaka aya ka ripun a djiday) patjeljatucu. aza vecik pakata “maribashi” izua pacugan a “wanrung disiaba”, izuanan sema “gukuciu” kivadaq kata paljilji a imi.  

ka 1929 a cavilj unem qiljas, ti luyezungsiung(鹿野忠雄) zinurung sa djumaki aicu pilin na sicuayan a kakudan a kinaizuanan, ka 1930 a cavilj pakeljang timadju. avan nu sikeljang aicu a yu a qaciljay sinan pazangal na i taiwan, tauta tjaljaqacavan a seman yu a qaciljay na sicuayan a kakudan a kinaizuanan, aicu namakakaizuazua ika liaw i taiwan, pasakacedas asiya kata pasakaceda a navalj asiya a kadjunangan, saka aza kiningkiu qivu ta taiwan masan i vecekadan pakata seman yu a qaciljay a kuka i pasanavalj a ljavek.  

sazazatj guciu
sangasangasan   賴文財
sikamasanmusalj kata sikamasan tjelulj 黃國政
sikamasan simatjelj 林清水
sikamasan limalj kata sikamasan nemelj 林忠成
sikamasan pitjulj kata sikamasan valulj 許玉盛
sikamasan sivalj kata sikamasan simuluq 何信軍
sikamasan simuluq saka ita kata sikamasan simuluq saka drusa 陳添福
sikamasan simuluq saka tjelu 周榮貴
sikamasan simuluq saka sepatj kata sikamasan simuluq saka lima 陳長明
sikamasan simuluq saka unem 蘇連進
sikamasan simuluq saka pitju 徐金生pinupuaming ta sengsengan
sikamasan simuluq saka pitju 許玉盛(sevalit ti 徐金生)
sikamasan simuluq saka pitju 李繼生(sevalit ti 許玉盛)
sikamasan simuluq saka pitju 張秋美mumalj a sinkiu au pinupuaming ta sengsengan
sikamasan simuluq saka pitju 林新銀(sevalit ti 張秋美)
sikamasan simuluq saka alu 古明光

izua tapuluq a qinaljan imaza, Ihownang(紅葉部落), murisaka(摩里莎卡部落), maribasi(馬里巴西部落), matanki(馬太鞍部落), donkuan(東光部落), kunuan(固努安部落), damayan(大馬遠部落), thgahan(大加汗部落), ciyakang(支亞干部落)kata gbayang(新白楊部落).

wanrung guan kemasi viri patje navalj izua silin(西林), djaincin(見晴),wanrung(萬榮), minli(明利), mayuan(馬遠) kata hungye(紅葉) aicu unem a mula. aza qinaljan patjelja tucu avan ka ripun a djiday kipuvarung ta namaitucu a sengesengan avan nu sika maalang. neka caucau imaza, au aza caucau tjatjuruvu a namatevelj ljaqedi ta vunglin cen kata patekuteku ta gadu a ljaviljaving a kadjunangan nua pasakaledep a lisuy. aza kazatjan a kadjunangan tjalja lusepitj, pakata nasidjaravacan a mareka mula imaza, maqati cemalivat pasa vunglin cen kata ljaqedi a qinaljan i lisuy guan.

silin:ljaqedi ta vunglin cen linrung(林榮) li.

djaincin: ljaqedi ta vunglin cen nanpin(南平) li.

minli: ljaqedi ta vunglin cen cancyaw(長橋) li, izua qinaljan i vavaw(tagahan), qinaljan i taku(minli mula), qinaljan i vecekadan(mataian).

mayuan:ljaqedi ta lisuy guan vumin(富民) mula(vuyuan a kadjunangan), izua mayuan(馬遠mahowan) kata dungkuang(東光) aicu drusa qinaljan, nasebunun zuku.

hungye:ljaqedi ta lisuy guan risiang(瑞祥) mula.

wanrung:ljaqedi ta vunglin cen senrung(森榮) li, cangcyaw li kata wanrung guan minli(明利) mula, avan nu wanrung guan a sincen a vecekadan a kadjunangan.

cavilj caucau +:metjeruvu

-:mavekelj

(%)

1981 alu a kuzulj a caucau (8,000 a caucau) —    
1986 pitju a kuzulj sa alu taiday a pitju puluq sa drusa a caucau (7,872 a caucau) −1.6%
1991 pitju a kuzulj sa pitju taiday sa alu puluq sa alu a caucau (7,788 a caucau) −1.1%
1996 alu kuzulj sa sepatj a caucau (8,004 a caucau) +2.8%
2001 pitju kuzulj sa unem taiday sa tjelu puluq sa lima a caucau (7,635 a caucau) −4.6%
2006 pitju kuzulj sa drusaiday sa puluq sa unem a caucau (7,216 a caucau) −5.5%
2011 unem kuzulj sa pitju taiday sa lima puluq sa unem a caucau (6,756 a caucau) −6.4%
2016 unem kuzulj sa sepatj taiday sa sepatj puluq a caucau (6,440 a caucau) −4.7%
kisiya a djalan
taiwan kisiya kanriki
disiaba i wanrung (aicu disiaba imaza i vunglin cen, ljakua avan nu pazangal a paljing nua wanrung)
basu
basu a kalingu
kunglu
masansivalj a djalanan i taiwan  

wanlisi(萬里溪) tjakudrang→vunglin cen cangcyaw(長橋) li(disiaba i wanrung)→mataiansi(馬太鞍溪) tjakudrang(i vunlung cen a kadjunangan)  

masan 16 a djalanan i taiwan  
vinaciqan ta djalan
kalingu puluq sa unem a vinaciqan          
kalingu sepatj puluq sa lima a vinaciqan          
kalingu lima puluq a vinaciqan          
kalingu unem puluq a vinaciqan          
kalingu unem puluq sa drusa a vinaciqan           
gaku na kukumin
gaku na kukumin a wanrung(萬隆)
gaku na kukumin a djiancin(見晴)
gaku na kukumin a hungye(紅葉)
gaku na kukumin a silin(西林)
gaku na kukumin a minli(明利)
gaku na kukumin a mayuan(馬遠)
富源森林遊樂區 vuyuan kuka pukasikasivan a kivanvangan
七彩湖 cycay djanaw
紅葉溫泉 hungye a ungesing
瑞穗溫泉 lisuy a ungesing
萬榮鄉原住民文化園區 wanrung kacalisian bunka a kadjunangan
林田山林場 lintiensan a kivanvangan
二子山溫泉 ezesan a ungesing
六順山 liusun gadu
樂嘉溫泉 letja a ungesing
文旦 buntan
檳榔 saviki
苦茶 qadiadilj a utja
咖啡 kafi
柑橘 tjanes
檸檬 ningbung
山胡椒 ljivanger
箭竹筍 cuvuq