Dawu
daibu (pinaywanan: palangwi; pinairangan: Tāi-bú-hiong; nginaingayngan: tai vuˋ hiongˊ) i maza i pasakacedas a navalj tua taituking, nakidjekec tua tjavualji, a i tjaikacedas mavan a taipinyan, a i tjaikaledep katua i pasakaledep a navalj mavananga a i daren. aicu a daibu na kemasi cemedas mata keledep a sinanpazangal a na kuruma a vaivaikan a djalang.
aicu a guan nakitangez tua gadugaduan i vecekadan tua taiwan, tjaliaw a gadu izua, keri a kazatjan. izua daibu a pana, uwan (烏萬) a pana, cauyun (朝庸) a pana. a kalevelevan semezan tu kemaledeledev. ljakua zaljavavavan maretimalji tua kalevelevan pasusu tua vavavan nua gadu.
a caucau i daibu, izua paiwan a kacalisian, pairang, ngaingai katua tjau samaza kemaizua maretimalji a kuka a tjuruvu a caucau matevetevelj. katalemmang avan aza pakata nugiu katua kiciqaw. azua kuba katua siubay ika mirazek.
cinalivatan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
kasicuayan aza i daibu sedjelja na paiwan kacalisiyan a vaviakan, ka sicuayan a qivu palangwi, aza imi pinaiwanan “malap ta bata sa kelemi”. tjasangasangas a cavilj aza paiwan kakemasi maza i gadu sa ljiteku a mamaza itaibu a pana, lemagav tua namaqal ikau maqati a kaizuanan a belebeleq, leneleneq, ayaing tua bata sa banbangen kjadjunangan tu kiluangata, avan nuizuazanamaitucu a kinipungadan.
ka djipung anan imaza, aicu a kadjunangan pavalitan tua “daibu”, ka 1920 a cavilj san ciyican (區役場), 1937 a cavilj pavalitan ta daibu, sipavecik pavalangaw sa kanrivi. kapuamin a maqaqeci qepuing a kacalisian lemindjel anga ya valangaw taibu, 1946 a cavilj aza gadugaduan piqen sa kisuvek, avan tucu anga taren.
paljavak tua kadjunangan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
1945 a cavalj lemindjelj tu taibu, sangu, tjacuqu, uduli, tjuabar, sautja, tjaligik, taiban, alui, siva a qinaljan; 1946 a cavilj sigac ita qadaw aza i tjuabare, saucia, tjaligi, taiban, alui a lima qinaljan pakilingdjelem tua taren; 1967 a cavilj sipatevelj a rudjaqas masan lima a qinaljan. aza gukusie imazangata i taibu, lja paqepu tua i tunpu a sikiljaving na kiciqaw tu mizalek, avan zua patjavaten. aza penuljat a qinaljan izua tjacuhu, uduli, rudjaqas, daibu, tunpu, penuljat lima qinaljan siva puluq sa pitju talingan.
kalevelevan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
daibu imaza a kalevelevan semezan tu kemaledeledev. aza pakata i taibu ljemizau ta kalevelevan kaizuanan pinuqezelj a vecik namaitucu.
lja aicu i taibu imaza i taiwan a kecedasan, sa ca i kalinku katua taitu a katjunangan nu kaljazalazangan ruizua masi sezasezam a vali. a tja lja sezaman 40.2°C (104.4°F), a imaza a itua 2020 a cavilj pitju a qiljas a drusa puluq sa lima a qadaw. a pinakeciyu a tjaljakedriyan 10.0°C (50.0°F) a itua 1958 a cavilj a drusa qiljas a puluq sa sepatj a qadaw a venickan.
caucau[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
kemasi 2015 a tjaljavirivan a cavilj mata 2020 a tjaljavirivan a cavilj na mekedri lima taiday sa siva puluq sa pitju a caucau, nu tjasupuing namekedri 9.44%, avan angata tjaljatja liavan a mekedri a caucau a qinaljan imaza i kacedas a pasataiwan. a sivelican sikamasan valulj.
cavilj | caucau | +:metjeruvu
-:mavekelj (%) |
1981 | alu a kuzulj sa sepatj a taiday sa tjelu a caucau (8,403 a caucau) | - |
1986 | pitju a kuzulj sa siva a taiday sa lima puluq sa tjelu a caucau (7,953 a caucau) | -5.4% |
1991 | pitju a kuzulj sa tjelu a taiday sa lima puluq a caucau (7,350 a caucau) | -7.6% |
1996 | unem a kuzulj sa siva a taiday sa alu puluq sa alu a caucau (6,988 a caucau) | -4.9% |
2001 | unem a kuzulj sa pitju a taiday sa tjelu puluq sa siva a caucau (6,739 a caucau) | -3.6% |
2006 | pitju a kuzulj kata tjelu a taiday kata pitju puluq kata drusa a caucau (7,372 a caucau) | +9.4% |
2011 | unem a kuzulj sa pitju a taiday sa siva puluq a caucau (6,790 a caucau) | -7.9% |
2016 | unem a kuzulj sa drusaiday sa tjelu puluq sa alu a caucau (6,238 a caucau) | -8.1% |
sinupuan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
sinupuan |
gaku na kutjung |
gaku na kutjung a daibu |
gaku na kukumin |
gaku na kukumin a daibu |
gaku na kukumin a pacavalj |
gaku na kukumin a tunpu |
gaku na kukumin a pacavalj i tjukuvulj |
racev[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
小米 | vaqu |
鳳梨 | pangudralj |
釋迦 | qamuljumulju |
荔枝 | qudjidjilj a gingging |
波羅蜜 | pulumi |
旗魚 | aza ciqaw izua tjaljaqaca anemanga ivavaw a angalj (neka vecik) |
白帶魚 | tja vudeqideqilj a ljaluaruaruq a ciqaw |
蝴蝶蘭 | kuciurang |
焚風 | masi sezasezam a vali |
guciu[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
sazazatj | guciu |
1-2 sangasangasan katua sikamasanmusalj | 許兩家 |
3-4 sikamasan tjelulj katua sikamasan simatjelj | 黃梅如 |
5-6 sikamasan limalj katua sikamasan nemelj | 許兩家 |
7-8 sikamasan pitjulj katua sikamasan valulj | 陳登科 |
9-10 sikamasan sivalj katua sikamasan simuluq | 陳芝 |
11-12 sikamasan simuluq saka ita katua sikamasan simuluq saka drusa | 鍾明祥 |
13 sikamasan simuluq saka tjelu | 王政國 |
14 sikamasan simuluq saka sepatj | 王福源 |
15 sikamasan simuluq saka lima | 吳仲民 |
16 sikamasan simuluq saka unem | 趙世崇 |
16 sikamasan simuluq saka unem (mumalj a sinkiu) | 趙宏翰 |
17 sikamasan simuluq saka pitju | 趙宏翰 |
18 sikamasan simuluq saka alu | 黃建賓 |
nasidjaravacan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
kisiya a djalan |
taiwan kisiya kanriki |
a kisiya a djalan a cemalivat tua taiwan i pasa navalj |
disiaba i kuzuang (古莊) |
disiaba i daibu |
disiaba i qaljapi (rinevuranga) |
kunglu |
masansivalj a djalan i taiwan |
vinaciqan ta djalan |
itaiday siva puluq sa alu a vinaciqan |
basu |
basu a dingdung |
basu a kukang |
kivangavangan[remasudj ta vincikan | tinagiljang a remasudj ta vincikan]
金龍湖 | cinglung a vacan |
浸水營古道 | cingsuing nua djaladjalan kasicuayan |
尚武漁港 | tunpu a sikiljaving na kiciqaw tu mizalek |
北龍宮 | biu a bilung |
金龍湖公園 | kakivangavangan a cinglung |
大武國家森林步道 | taibu a kuni a djaladjalan i kasikasiw |
大武鄉濱海樂園 | kakivanvangan nua ljavek a ljaving i taibu |
山豬窟休閒農場 | papuquzipan ta dridri a sikiluljayan a kadjunangan |